Presentatie
Deze 3 ziektegeschiedenissen illustreren hoe wisselend de presentatie kan zijn van patiënten met hepatische encefalopathie en ze maken duidelijk dat het ziektebeeld zowel bij acuut als bij chronisch leverfalen kan optreden. [ntvg.nl]
Gastro-intestinaal
- Misselijkheid
Symptomen Icterus buikpijn m.n. rechtsboven misselijkheid braken jeuk vermoeidheid/malaise concentratiestoornissen verwardheid somnolentie toename buikomvang/ascites stollingsstoornissen hypoglykemie Anamnese Duur en beloop van ziekte, voorgeschiedenis [hetacuteboekje.nl]
Op de dag van opname had hij sinds een dag last van draaiduizeligheid en misselijkheid en sprak hij onduidelijk. Daarnaast was hij volgens zijn echtgenote verward. [ntvg.nl]
- Constipatie
Risicofactoren van hepatische encefalopathie Aandoeningen Verschillende aandoeningen dragen bij aan hepatische encefalopathie: bloeding uit de darmen, de maag of de slokdarm constipatie een recente operatie of een recent trauma een shunt die in de lever [mens-en-gezondheid.infonu.nl]
Neurologisch
- Verwardheid
Echter, een week na opname raakte patiënte in toenemende mate verward. Bij de werkdiagnose ‘hepatische encefalopathie’ werd gestart met lactulosebehandeling. Hierop verdween de verwardheid bij patiënte snel. [ntvg.nl]
- Slaperigheid
Er doet zich een lichte verandering voor in de geestelijke toestand van de patiënt, wat verergert tot lusteloosheid, concentratiestoornissen, onduidelijke spraak, slaperigheid, af en toe agressief gedrag, sloomheid, verwardheid, desoriëntatie, niet reageren [encyclopedie.medicinfo.nl]
[…] nervositeit of opwinding niet reageren op pijnprikkels of andere soorten prikkels en een coma (in ernstige gevallen) ongepast spreken of handelen ten opzichte van anderen prikkelbaarheid vergeetachtigheid verwardheid wijzigingen in de slaappatronen: overdag slaperig [mens-en-gezondheid.infonu.nl]
[…] verminderde alertheid, verwardheid, verward spreken, dysartrie, woordvindingsproblemen, verandering van fijne motoriek en coördinatie, duizeligheid, dagelijkse handelingen worden minder goed uitgevoerd (apraxie), stemmingsveranderingen, slaapritmestoornissen, slaperigheid [hersenletsel-uitleg.nl]
Hij vertelde gedurende enkele dagen minder alert te zijn en zich slaperig te voelen. Daarnaast konden dagelijkse handelingen, zoals het inschenken van een glas, niet goed worden uitgevoerd. Na enkele dagen verdwenen de klachten spontaan. [ntvg.nl]
- Prikkelbaarheid
Geralt, Pixabay Mentale tekenen Volgende mentale tekenen zijn mogelijk angst desinteresse in dingen of activiteiten een plotselinge verandering in de persoonlijkheid of het gedrag nervositeit of opwinding niet reageren op pijnprikkels of andere soorten prikkels [mens-en-gezondheid.infonu.nl]
Zowel het denken, het reageren op een prikkel (zoals antwoord geven op een vraag) als het bewegen kunnen gestoord zijn. Meestal is het zo dat uw naasten u niet terug kennen, u bent tijdelijk 'anders' en gedraagt zich ook 'anders'. [patientenfolders.erasmusmc.nl]
- Stupor
[…] aanvallen van woede, sterke verergering van ongecoördineerde spieractiviteit, uitgesproken asterixis, vrijwel onverstaanbare spraak, hypo- of hyperactieve reflexen, ernstige ataxie, nystagmus, clonus, rigiditeit, voetzoolreflex volgens Babinski. graad 4: stupor [internisten-alrijne.nl]
- Nystagmus
[…] van apathie of angstgevoelens, bizar gedrag, paranoia of boosheid, aanvallen van woede, sterke verergering van ongecoördineerde spieractiviteit, uitgesproken asterixis, vrijwel onverstaanbare spraak, hypo- of hyperactieve reflexen, ernstige ataxie, nystagmus [internisten-alrijne.nl]
Muculoskeletaal
- Spierspanning
[…] stemmingsveranderingen, slaapritmestoornissen, slaperigheid (hypersomnia) en slapeloosheid, traagheid, tremoren (flapping tremor waarbij de vingers van uitgestrekte arm sterk op en neer gaan, ook wel asterixis of negatieve myoklonieën genoemd; plotseling tonus (spierspanning [hersenletsel-uitleg.nl]
Volledig lichaamssysteem
- Ascites
De uiteindelijke uitkomst is echter van meerdere factoren afhankelijk, zoals het onderliggende leverlijden (acuut leverfalen, cirrose met of zonder ascites/varices, etc.), infecties en andere HE-provocerende factoren. [farmacotherapie.org]
Hepatische encefalopathie is een klinische diagnose.2 Patiënten met hepatische encefalopathie kunnen tekenen hebben van leverdisfunctie, zoals icterus, ascites, perifeer oedeem en erythema palmare. [ntvg.nl]
- Vermoeidheid
De persoon heeft veel problemen om in slaap te komen, terwijl men wel ernstige vermoeidheid ondervindt. De aantasting van de voorhoofdskwabben resulteert in excessief gedrag, enorme blijdschap of manische depressiviteit. [mens-en-gezondheid.infonu.nl]
Symptomen Icterus buikpijn m.n. rechtsboven misselijkheid braken jeuk vermoeidheid/malaise concentratiestoornissen verwardheid somnolentie toename buikomvang/ascites stollingsstoornissen hypoglykemie Anamnese Duur en beloop van ziekte, voorgeschiedenis [hetacuteboekje.nl]
De klachten variëren van zintuiglijke verstoring, ernstige organische vermoeidheid, epileptische aanvallen tot coma, afhankelijk van de ernst van het nierfalen. [hersenletsel-uitleg.nl]
Voorbereiding
Serum
- Hypoglykemie
Symptomen Icterus buikpijn m.n. rechtsboven misselijkheid braken jeuk vermoeidheid/malaise concentratiestoornissen verwardheid somnolentie toename buikomvang/ascites stollingsstoornissen hypoglykemie Anamnese Duur en beloop van ziekte, voorgeschiedenis [hetacuteboekje.nl]
Differentiaaldiagnostisch werd gedacht aan hypoglykemie, epilepsie of een ‘transient ischaemic attack’ (TIA), hoewel de presentatie voor alle drie atypisch was. Het ontbreken van focale uitvalsverschijnselen maakte een TIA minder waarschijnlijk. [ntvg.nl]
- Hypocapnie
[…] toediening van hypertone zoutoplossing (Nacl 3%) bij hoog risico op hersenoedeem (ammoniak > 150, graad 3 of 4 encefalopathie) met als doel het serumnatrium tussen de 145 en 155 mmol/l te houden Er is geen eenduidig bewijs voor behandeling met hypothermie, hypocapnie [hetacuteboekje.nl]
Behandeling
Medicijnen en veranderingen in de levensstijl zijn nodig voor het behandelen van deze ziekte, en daarnaast is een goede ondersteuning belangrijk. De vooruitzichten hangen tot slot af van het stadium waarop de behandeling is ingezet. [mens-en-gezondheid.infonu.nl]
Dit kan veel indruk maken op de behandelend artsen. [ntvg.nl]
Prognose
Prognose De symptomen van hepatische encefalopathie zijn in een vroeg stadium dankzij de juiste behandeling nog te verlichten. [mens-en-gezondheid.infonu.nl]
Prognose Leverencefalopathie en levercoma zijn ernstige en levensbedreigende aandoeningen. Acute leverencefalopathie kan reversibel (omkeerbaar) zijn, terwijl chronische vormen van de aandoening vaak progressief zijn. [encyclopedie.medicinfo.nl]
Algemeen Overleg in een vroeg stadium met de dienstdoende hepatoloog/ MDL arts van één van de levertransplantatiecentra: LUMC (071-5269111), Erasmus MC (010-7040704) of UMCG (050-3616161) Indicatiestelling voor levertransplantatie en inschatten van de prognose [hetacuteboekje.nl]
(Deze wordt gebruikt om de prognose van chronische leverziekte in te schatten. [ntvg.nl]
Epidemiologie
In dit artikel zal worden ingegaan op de epidemiologie, het (vroeg) stellen van de diagnose en de behandelmogelijkheden. [farmacotherapie.org]
Preventie
[…] van hersenaandoening door leverschade Risicofactoren van hepatische encefalopathie Aandoeningen Omgevingsfactoren Symptomen Mentale tekenen Fysieke tekenen Diagnose en onderzoeken Behandeling Medicatie Levensstijl Ondersteuning Prognose Complicaties Preventie [mens-en-gezondheid.infonu.nl]