Presentatie
In de klinische presentatie van hartfalen onderscheidt men nieuw ontstaan hartfalen (acuut of geleidelijk ontstaan), tijdelijk hartfalen (eenmalig of recidiverend) en chronisch hartfalen (stabiel langzaam progressief of acute exacerbatie. [farmacotherapeutischkompas.nl]
Gastro-intestinaal
- Misselijkheid
Klachten/symptomen De meest voorkomende klachten bij hartfalen zijn: vermoeidheid oedeem (= vochtophoping in het lichaam) ongewenste (snelle) gewichtstoename kortademigheid/heesheid kortademigheid bij platliggen onrust en verwardheid misselijkheid/gebrek [hartenvaatcentrum.mumc.nl]
Mogelijke bijwerkingen: Verminderde eetlust, misselijkheid, hoofdpijn, diarree, problemen met de ontlasting, stoornissen in het hartritme, vermoeidheid, duizeligheid, wazig zien en verwardheid. [bravisziekenhuis.nl]
Bij een aanhoudende zware drukkende pijn midden in de borst, vaak samengaand met zweten, misselijkheid en braken, belt u onmiddellijk uw huisarts of 112. Ook een snelle vochtopstapeling in de longen is een acute medische situatie. [hartcentrum.be]
Vrouwen hebben daarnaast vaker dan mannen een of meer van de volgende klachten: pijn in de bovenbuik, kaak, nek, rug, tussen de schouderbladen; kortademigheid; extreme moeheid; duizeligheid; onrustig gevoel, angst, snelle ademhaling; misselijkheid, braken [maxvandaag.nl]
Hebt u last van misselijkheid door leverstuwing dan kunt u meerdere kleinere porties per dag nuttigen. De hulp van een diëtiste kunt u altijd, via de huisarts, in roepen. [bernhoven.nl]
Respiratoir
- Hoest
Symptomen Alarmtekens voor toegenomen hartfalen zijn: Snelle gewichtstoename: 2 kg in minder dan 3 dagen Gezwollen voeten, enkels of benen Kortademig wakker worden tijdens de nacht 's Nachts moeten rechtzitten in bed Aanhoudende hoest Sterk verminderd [uzleuven.be]
Waarschuw uw arts of verpleegkundige in de volgende gevallen Plotse gewichtstoename (1kg op 1 dag/2kg op 2 à 3 dagen) Gezwollen benen, enkels of buik Kortademigheid Vermoeidheid Plotse hartkloppingen Droge hoest [uza.be]
De hoest en kortademigheid worden erger als je ligt. Verder moeten hartfalenpatiënten ’s nachts vaker en vooral ook meer plassen dan overdag. [gezondheidsnet.nl]
Typische kenmerken van vocht achter de longen zijn: -Extreme kortademigheid -Gevoel van verstikking of verdrinking -Piepende ademhaling -Angstigheid -Hoesten -Veel zweten -Er bleek uit zien -Verstoorde hartslag -Pijn -Moeheid -Minder zin hebben in eten [newmedix.nl]
Figuur 1: hart met hartfalen Symptomen Kortademigheid Opgezette voeten en benen Slaapproblemen omdat ademhalen moeite kost (nood om steeds meer kussens te gebruiken in bed) Verwardheid en/of geheugenstoornissen Hoesten waarbij schuimig slijm wordt opgegeven [hartcentrumhasselt.be]
- Dyspneu
Geen buitengewone vermoeidheid, hartkloppingen, ademnood (dyspneu), noch pijn op de borst bij normale fysieke inspanning. Klasse II: enige beperking van de fysieke activiteiten. [nl.medipedia.be]
Morfine: kan worden toegepast bij onrust, dyspneu, angst of pijn op de borst. Toediening van 2,5-5 mg i.v. kan worden herhaald zo vaak als nodig is. [nhg.org]
Eén van de belangrijkste klachten is kortademigheid (dyspneu). Er zal zich ook vocht gaan opstapelen in het lichaam; dit kan gebeuren in de longen (longoedeem) en/of in de benen (perifeer oedeem). [sezz.be]
Symptomen Centraal staat een verminderde inspanningstolerantie, zich meestal uitend in klachten van dyspneu en/of vermoeidheid. [farmacotherapeutischkompas.nl]
- Orthopnoe
Deze termen komen langs: diastole, systole, diastolische dysfunctie, systolische dysfunctie, stuwing, oedeem, longoedeem, dyspnoe, orthopnoe, astma cardiale, RAAS, enkeloedeem, en de gevolgen en prognose van decompensatio cordis. [youtube.com]
- Pleuravocht
Vooral bij een acute exacerbatie van chronisch hartfalen kan ook demping en nauwelijks of geen ademgeruis basaal (passend bij pleuravocht) aantoonbaar zijn; centraalveneuze druk: deze is verhoogd. [nhg.org]
Neurologisch
- Duizeligheid
Algemene bijwerkingen: Duizeligheid (door lage bloeddruk), trage hartslag, koude handen en voeten, vermoeidheid, droge mond en potentiestoornissen. [bravisziekenhuis.nl]
[…] optimaal af te stemmen op wat u nodig heeft. gewichtstoename van 2 kg in 2 of 3 dagen toename kortademigheid, niet meer plat kunnen liggen droge prikkelhoest opgezette enkels / benen hartkloppingen / veranderingen van het hartritme / gejaagd gevoel duizeligheid [spaarnegasthuis.nl]
[…] zijn: vermoeidheid oedeem (= vochtophoping in het lichaam) ongewenste (snelle) gewichtstoename kortademigheid/heesheid kortademigheid bij platliggen onrust en verwardheid misselijkheid/gebrek aan eetlust/opgeblazen gevoel jeuk, gevoelige huid jicht duizeligheid [hartenvaatcentrum.mumc.nl]
Dat leidt tot kortademigheid en duizeligheid en zorgt ervoor dat de patiënt het moeilijke heeft om inspanningen te doen. Hartfalen kan aan veel oorzaken te wijten zijn. [eoswetenschap.eu]
Als je je duizelig voelt, ga dan zitten of liggen, dan gaat het meestal weg. Als je erg duizelig wordt, neem dan direct contact op met je dokter. Je lichaam raakt snel gewend aan de nieuwe medicijnen. [patient1.nl]
- Verwardheid
Klachten/symptomen De meest voorkomende klachten bij hartfalen zijn: vermoeidheid oedeem (= vochtophoping in het lichaam) ongewenste (snelle) gewichtstoename kortademigheid/heesheid kortademigheid bij platliggen onrust en verwardheid misselijkheid/gebrek [hartenvaatcentrum.mumc.nl]
Figuur 1: hart met hartfalen Symptomen Kortademigheid Opgezette voeten en benen Slaapproblemen omdat ademhalen moeite kost (nood om steeds meer kussens te gebruiken in bed) Verwardheid en/of geheugenstoornissen Hoesten waarbij schuimig slijm wordt opgegeven [hartcentrumhasselt.be]
Toenemende vermoeidheid Aanhoudende of terugkerende duizeligheid Agitatie of cognitieve veranderingen, verwardheid Hartkloppingen Slaapproblemen als gevolg van toenemende nachtelijke benauwdheid (meer rechtop moeten slapen in bed) Arbeidsgeneeskundige [hartkliniek.com]
Mogelijke bijwerkingen: Verminderde eetlust, misselijkheid, hoofdpijn, diarree, problemen met de ontlasting, stoornissen in het hartritme, vermoeidheid, duizeligheid, wazig zien en verwardheid. [bravisziekenhuis.nl]
- Slapeloosheid
[…] bij inspanning Kortademigheid en benauwdheid bij platliggen in bed Concentratieproblemen Moeilijke stoelgang Een vol gevoel in de bovenbuik, een opgezette buik Plots zomaar zwaarder worden Vaker eruit moeten 's nachts om te plassen en overdag minder Slapeloosheid [hartkliniek.com]
[…] kortademigheid; opgezette enkels en benen; opgezette buik (vol gevoel, buikpijn, misselijkheid); toename van gewicht; ’s nachts vaker moeten plassen, met soms minder urineproductie overdag; prikkelhoest (vooral bij plat liggen); verminderde eetlust; slapeloosheid [bravisziekenhuis.nl]
- Hoofdpijn
Mogelijke bijwerkingen: Verminderde eetlust, misselijkheid, hoofdpijn, diarree, problemen met de ontlasting, stoornissen in het hartritme, vermoeidheid, duizeligheid, wazig zien en verwardheid. [bravisziekenhuis.nl]
- Agitatie
Toenemende vermoeidheid Aanhoudende of terugkerende duizeligheid Agitatie of cognitieve veranderingen, verwardheid Hartkloppingen Slaapproblemen als gevolg van toenemende nachtelijke benauwdheid (meer rechtop moeten slapen in bed) Arbeidsgeneeskundige [hartkliniek.com]
Cardiovasculair
- Hartfalen
Ik wil meer weten over hartfalen Uitleg hartfalen Diagnose en behandeling Leven met hartfalen Wat is hartfalen? Bij hartfalen pompt je hart minder bloed rond. Lees hoe dat komt en welke vormen er zijn. [hartstichting.nl]
Er bestaan twee vormen van hartfalen: Systolisch hartfalen Diastolisch hartfalen Klachten bij hartfalen De aandoening hartfalen kan voor verschillende klachten zorgen. [catharinaziekenhuis.nl]
Gevonden op https://www.cultureelwoordenboek.nl/levenswetenschappen/hartfalen Hartfalen 1) Aandoening van het hart of vaatstelsel Gevonden op https://www.mijnwoordenboek.nl/puzzelwoordenboek/Hartfalen/1 Hartfalen Hartfalen, linkerventrikelfalen, hartzwakte [encyclo.nl]
- Tachycardie
Lichamelijk onderzoekNaar de tekst van de NHG-Standaard algemeen: voedingstoestand, lichaamsgewicht; pols: frequentie (tachycardie of bradycardie?), ritme (regelmatig of onregelmatig?) [nhg.org]
In ernstiger gevallen kan ook tachycardie en tachypneu worden vastgesteld. Tevens is sprake van een afgenomen levensverwachting. [farmacotherapeutischkompas.nl]
- Borstpijn
Bijvoorbeeld borstpijn als je angina pectoris hebt, hartkloppingen als je een hartritmeprobleem hebt, etc. [patient1.nl]
Huid
- Blozen
Mogelijke bijwerkingen: Duizeligheid, hoofdpijn, blozen, vermoeidheid, misselijkheid en een snellere hartslag. Als u de spray of een tabletje onder de tong gebruikt, zorg dan dat u kunt zitten. [bravisziekenhuis.nl]
Volledig lichaamssysteem
- Vermoeidheid
Vermoeidheid Vermoeidheid is een gevaarlijk symptoom van hartfalen. Dit omdat vermoeidheid door allerlei factoren veroorzaakt kan worden. Vermoeidheid als symptoom van hartfalen wordt hierdoor nogal eens over het hoofd gezien. [newmedix.nl]
Geen buitengewone vermoeidheid, hartkloppingen, ademnood (dyspneu), noch pijn op de borst bij normale fysieke inspanning. Klasse II: enige beperking van de fysieke activiteiten. [nl.medipedia.be]
Van vocht vasthouden tot vermoeidheid en kortademigheid: bij hartfalen ervaren de meeste mensen lichamelijke klachten. Soms worden de klachten bij hartfalen na verloop van tijd erger. De cardioloog verwijst u door naar de hartfalenpolikliniek. [spaarnegasthuis.nl]
Hierdoor treden er klachten op van vermoeidheid, kortademigheid en vochtophoping (in voeten, benen, handen en armen). Dit noemen we hartfalen. [hartenvaatcentrum.mumc.nl]
Dit leidt tot allerlei klachten, zoals vocht vasthouden, kortademigheid en extreme vermoeidheid, zowel in rust als bij inspanning. Oorzaken en symptomen Hartfalen kan verschillende oorzaken hebben. [allesoversport.nl]
- Gewichtstoename
Symptomen Alarmtekens voor toegenomen hartfalen zijn: Snelle gewichtstoename: 2 kg in minder dan 3 dagen Gezwollen voeten, enkels of benen Kortademig wakker worden tijdens de nacht 's Nachts moeten rechtzitten in bed Aanhoudende hoest Sterk verminderd [uzleuven.be]
Waarschuw uw arts of verpleegkundige in de volgende gevallen Plotse gewichtstoename (1kg op 1 dag/2kg op 2 à 3 dagen) Gezwollen benen, enkels of buik Kortademigheid Vermoeidheid Plotse hartkloppingen Droge hoest [uza.be]
Ook voert de verpleegkundige lichamelijke controles uit om de medicijnen optimaal af te stemmen op wat u nodig heeft. gewichtstoename van 2 kg in 2 of 3 dagen toename kortademigheid, niet meer plat kunnen liggen droge prikkelhoest opgezette enkels / benen [spaarnegasthuis.nl]
Klachten/symptomen De meest voorkomende klachten bij hartfalen zijn: vermoeidheid oedeem (= vochtophoping in het lichaam) ongewenste (snelle) gewichtstoename kortademigheid/heesheid kortademigheid bij platliggen onrust en verwardheid misselijkheid/gebrek [hartenvaatcentrum.mumc.nl]
Ook bij een langzame gewichtstoename in combinatie met andere verschijnselen van vocht vasthouden waarschuwt u uw arts of hartfalenverpleegkundige. [bravisziekenhuis.nl]
- Koorts
[…] hartkloppingen / veranderingen van het hartritme / gejaagd gevoel duizeligheid / bewustzijnsverlies vol gevoel in de bovenbuik, opgezette buik verminderde eetlust verminderde urineproductie overdag en ’s nachts vaker plassen toename vermoeidheid diarree / koorts [spaarnegasthuis.nl]
Als u veel vocht verliest kan het nodig zijn tijdelijk minder plaspillen te nemen, bijvoorbeeld bij diarree, overgeven, of als u veel zweet door koorts of bij heel warm weer. [hartkliniek.com]
- Enkeloedeem
Deze termen komen langs: diastole, systole, diastolische dysfunctie, systolische dysfunctie, stuwing, oedeem, longoedeem, dyspnoe, orthopnoe, astma cardiale, RAAS, enkeloedeem, en de gevolgen en prognose van decompensatio cordis. [youtube.com]
In dit bevolkingsonderzoek werd een anamnese afgenomen met behulp van gestandaardiseerde vragenlijsten, een lichamelijk onderzoek verricht (kortademigheid, enkeloedeem, ECG, echocardiografie) en het medicijngebruik nagevraagd. [volksgezondheidenzorg.info]
- Gewichtsverlies
Bij te snel gewichtsverlies kan het nodig zijn de plastabletten juist te verminderen. Aandachtspunten: Weegt u zich dagelijks op een vaste plaats, een vaste tijd en met dezelfde kleding. [bravisziekenhuis.nl]
Voorbereiding
Andere ECG-bevindingen
- Abnormaal ECG
Bij een abnormaal ECG of een verhoogd (NT-pro)BNP is nader onderzoek geïndiceerd in de vorm van aanvullend laboratoriumonderzoek, echocardiografie en eventueel een thoraxfoto. [nhg.org]
Borstvlies
- Pleuravocht
Vooral bij een acute exacerbatie van chronisch hartfalen kan ook demping en nauwelijks of geen ademgeruis basaal (passend bij pleuravocht) aantoonbaar zijn; centraalveneuze druk: deze is verhoogd. [nhg.org]
Behandeling
Antonius Hartcentrum kijken de artsen welke behandeling(en) in uw geval mogelijk is/zijn en bespreken dit uitgebreid met u. Afhankelijk van het type hartfalen bestaan verschillende behandelingen. [antoniusziekenhuis.nl]
De behandeling voor hartfalen bestaat meestal uit medicijnen en adviezen voor een gezonde leefstijl. Soms is de oorzaak weg te nemen of is er een speciale behandeling mogelijk. [hartstichting.nl]
Aan de intensieve behandelingen tegen borstkanker kun je klachten overhouden. Klachten kunnen zowel tijdens als na je behandeling ontstaan. Soms treden ze pas jaren na afloop van je behandeling op. Deze klachten worden late gevolgen genoemd. [borstkanker.nl]
U kunt bij deze behandeling te maken krijgen met deze specialismen. Dit hangt af van uw situatie. U kunt bij deze behandeling te maken krijgen met deze verpleegafdelingen. Dit hangt af van uw situatie. [cwz.nl]
Prognose
Hoe is de prognose? Van de hartfalenpatiënten die uitsluitend klachten hebben als ze zich inspannen, overlijdt 20 procent binnen één jaar en 50 procent binnen vijf jaar. [gezondheidsnet.nl]
De behandeling met medicijnen is met name bij hartfalen met een verminderde pompfunctie erg belangrijk voor de prognose van de aandoening en het verminderen van klachten. [antoniusziekenhuis.nl]
De prognose van chronisch hartfalen is nog steeds slecht ondanks verbeterde diagnostiek en behandeling. [stin.nl]
De verminderde spierwerking is een belangrijke negatieve factor voor de hartfalenpatiënt, omdat zijn of haar prognose meer wordt beïnvloed door de kwaliteit van zijn kuitspier dan door de grootte van zijn ejectiefractie. [hartkliniek.com]
Door nieuwe medicijnen en een betere begeleiding is de kwaliteit van leven en de prognose van mensen met hartfalen aanzienlijk verbeterd. [hartenvaatcentrum.mumc.nl]
Etiologie
[…] te snel of een te traag ritme kan tevens aanleiding geven tot het ontstaan van deze aandoening (tachy-cardiomyopathie) Infectie van de hartspier (pericarditis constrictiva) Aantasting van de hartspier door infectie, alcohol, giftige stoffen Figuur 2: etiologie [hartcentrumhasselt.be]
Vraag onze cardioloog naar uw prognose De prognose bij hartfalen is zeer variabel en onder andere afhankelijk van de ernst, de etiologie, de leeftijd van de patiënt, comorbiditeit en de reeds gebleken snelheid van progressie. [hartkliniek.com]
Preventie
Preventie Hartfalen kan mogelijk worden voorkomen door een gezond leven te leiden. Dit betekent onder andere gezond eten, voldoende bewegen, het voorkomen van stress, niet roken, matig gebruik van alcohol en het voorkomen van overgewicht. [rijnstate.nl]
Alternatieve indeling met nadruk op preventie De indeling van de American College of Cardiology Foundation (ACCF) en American Heart Association (AHA) legt meer de nadruk legt op de mogelijkheden van preventie en behandeling (Yancy et al., 2013). [volksgezondheidenzorg.info]