Presentatie
Op de Nederlandse Coeliakie Dag 2018 in Vianen hield Andra Neefjes interessante presentatie hierover. Leden kunnen die hier bekijken. [glutenvrij.nl]
De klassieke presentatie bij volwassenen is ook diarree, eventueel gepaard met buikpijn. Echter, bij slechts 50% van de gevallen is er sprake van diarree. [ntvt.nl]
Langdurige klachten op het moment van presentatie voorspellen een enigszins langer durend beloop. [nhg.org]
Gastro-intestinaal
- Diarree
Wanneer u 48 uur of langer geen diarree meer heeft, zijn isolatiemaatregelen niet meer nodig. [isala.nl]
Mogelijke symptomen bij volwassenen chronische diarree verstopping afwijkend ontlastingpatroon smeuïge, stinkende ontlasting overmatige ontlasting (zogenaamde remsporen) depressiviteit opgeblazen gevoel buikpijn misselijkheid gewichtsverlies winderigheid [glutenvrij.nl]
Bij een ernstige infectie heeft men 10 tot 15 keer per dag last van waterige diarree. [darmklachten.nl]
Dit resulteert in besmettelijke diarree en een dikkedarmontsteking, gekend als Clostridium difficile colitis. [mens-en-gezondheid.infonu.nl]
- Misselijkheid
Mogelijke symptomen bij volwassenen chronische diarree verstopping afwijkend ontlastingpatroon smeuïge, stinkende ontlasting overmatige ontlasting (zogenaamde remsporen) depressiviteit opgeblazen gevoel buikpijn misselijkheid gewichtsverlies winderigheid [glutenvrij.nl]
Symptomen De symptomen van coeliakie lopen uiteen van helemaal geen tot misselijkheid, winderigheid, een opgeblazen gevoel, een veranderde stoelgang (verstopping of diarree of een combinatie van beide), vermoeidheid, een bepaalde huiduitslag, een milde [martiniziekenhuis.nl]
De verschijnselen die kunnen optreden door de toxines zijn diarree, misselijkheid, buikpijn, krampen en soms koorts. Ook kunt u slijm en bloed bij de ontlasting hebben. In uitzonderlijke gevallen kunnen ernstige complicaties optreden. [bernhoven.nl]
Soms gaat dat gepaard met andere buikklachten zoals misselijkheid, buikpijn of krampen en soms met koorts. Ernstig zieke mensen kunnen een pseudomembraneuze colitis en zelfs een ileus of een darmperforatie krijgen. [nursing.nl]
Buikkrampen, pijn en een opgezwollen buik Bloed of pus in de ontlasting Misselijkheid Gewichtsverlies Uitdroging die een ziekenhuisopname noodzakelijk maakt Koorts Aantal infecties met Clostridium difficile per jaar Elk jaar zijn er meer dan een half [darmklachten.nl]
- Winderigheid
Mogelijke symptomen bij volwassenen chronische diarree verstopping afwijkend ontlastingpatroon smeuïge, stinkende ontlasting overmatige ontlasting (zogenaamde remsporen) depressiviteit opgeblazen gevoel buikpijn misselijkheid gewichtsverlies winderigheid [glutenvrij.nl]
Symptomen De symptomen van coeliakie lopen uiteen van helemaal geen tot misselijkheid, winderigheid, een opgeblazen gevoel, een veranderde stoelgang (verstopping of diarree of een combinatie van beide), vermoeidheid, een bepaalde huiduitslag, een milde [martiniziekenhuis.nl]
Symptomen Coeliakie geeft vooral darmklachten, zoals buikpijn, diarree, opgeblazen gevoel, opgezette buik, winderigheid en stinkende dunne ontlasting, soms afgewisseld met verstopping. [leef.nl]
Bij kinderen met de klassieke vorm van coeliakie openbaren de klachten zich al vóór de leeftijd van twee jaar met diarree, slechte groei, platte billen en een door gasophoping (winderigheid) bolle buik. [darmgezondheid.nl]
Chloor irriteert namelijk de binnenkant van de neus en de holtes Kleed je warm aan als het koud en winderig is Drink gedurende de dag telkens kleine hoeveelheden warm water Drink één keer per dag een glas warme melk met een ¼ eetlepel kurkuma Gorgelen [ayurvedischekliniek.com]
- Chronische diarree
Mogelijke symptomen bij volwassenen chronische diarree verstopping afwijkend ontlastingpatroon smeuïge, stinkende ontlasting overmatige ontlasting (zogenaamde remsporen) depressiviteit opgeblazen gevoel buikpijn misselijkheid gewichtsverlies winderigheid [glutenvrij.nl]
De meest voorkomende klachten bij coeliakie zijn: Bloedarmoede Chronische diarree of juist verstopping Smeuïge, stinkende ontlasting Opgezette buik Weinig eetlust Overgeven Ondergewicht, dunne armen en benen Huilerigheid, depressiviteit Sterke stemmingswisselingen [darmgezondheid.nl]
Andere mogelijke symptomen: chronische diarree of juist verstopping, buikpijn, migraine, vermoeidheid en gewichtsverlies. Bij volwassenen zijn de klachten vaak vager. [plusonline.nl]
De ziekte is meestal ernstiger bij ouderen en veroorzaakt bij hen mogelijk chronische diarree hetgeen leidt tot de dood. [mens-en-gezondheid.infonu.nl]
- Stinkende ontlasting
Mogelijke symptomen bij volwassenen chronische diarree verstopping afwijkend ontlastingpatroon smeuïge, stinkende ontlasting overmatige ontlasting (zogenaamde remsporen) depressiviteit opgeblazen gevoel buikpijn misselijkheid gewichtsverlies winderigheid [glutenvrij.nl]
De meest voorkomende klachten bij coeliakie zijn: Bloedarmoede Chronische diarree of juist verstopping Smeuïge, stinkende ontlasting Opgezette buik Weinig eetlust Overgeven Ondergewicht, dunne armen en benen Huilerigheid, depressiviteit Sterke stemmingswisselingen [darmgezondheid.nl]
De darmproblemen bij een infectie met de bacterie C. difficile variëren en omvatten onder meer: bloed of pus in de ontlasting buikkrampen buikpijn of een gevoelige buik een gezwollen buik een stinkende ontlasting een verlies van eetlust gewichtsverlies [mens-en-gezondheid.infonu.nl]
Neurologisch
- Hoofdpijn
Daarnaast kunnen patiënten met neuspoliepen ook een vol gevoel hebben in het hoofd en, minder frequent, hoofdpijn. [uzgent.be]
Chronische sinusitis is vaak minder pijnlijk: wisselende en doffe hoofdpijn, reukstoornissen, neusverstopping en hoesten zijn de meest voorkomende symptomen. [uza.be]
Vaak is er ook hoofdpijn. De pijnklachten hangen af van de plaats van de ontsteking. Vaak komen ze maar aan een zijde van het gezicht voor. Er ontstaat een doffe, kloppende pijn ter hoogte van de getroffen bijholte. [cm.be]
[…] pijn en drukkend gevoel in voorhoofd en rond de ogen bij voorover bukken met het hoofd naar beneden kan een drukkende hoofdpijn ontstaan hoofdpijn in het algemeen pijn aan de kiezen en/of bovenkaak eventuele koorts oorsuizen en oorpijn door toegenomen [vanderpigge.nl]
Kaak en tanden
- Afte
Syndroom van Williams Auto-immune leverziekte Mogelijke symptomen bij kinderen chronische diarree opgezette buik dunne armen en benen te geringe gewichtstoename huilerigheid groeiachterstand vertraagde puberteit bloedarmoede afwijkingen aan het tandglazuur aften [glutenvrij.nl]
Smeuïge, stinkende ontlasting Opgezette buik Weinig eetlust Overgeven Ondergewicht, dunne armen en benen Huilerigheid, depressiviteit Sterke stemmingswisselingen Groeistoornissen bij jonge kinderen en vertraagde pubertijd Onvruchtbaarheid Botontkalking Aften [darmgezondheid.nl]
- Cheilitis
Tandglazuurafwijkingen Recidiverende afteuze stomatitis Vertraagde eruptie van gebitselementen Verhoogd cariësrisico Kleinere gebitselementen Cheilitis Orale lichen planus Speekselklierdisfunctie Atrofische glossitis Branderig gevoel van de tong Landkaarttong [ntvt.nl]
Huid
- Dermatitis
Verwante aandoeningen Dermatitis herpetiformis (DH) is een ontstekingsziekte van de huid (dermatitis) met een herpesachtig karakter (herpetiformis). [coeliakie.be]
Sommige mensen met coeliakie hebben ook de huidziekte dermatitis herpetiformis. Ze hebben dan jeuk en huiduitslag. De diagnose coeliakie kan bij kinderen gesteld worden, maar ook pas op volwassen leeftijd. [erfelijkheid.nl]
Dermatitis herpetiformis. Dermatitis herpetiformis (ook wel ziekte van Dühring genoemd) is een aan coeliakie verwante huidaandoening. [darmgezondheid.nl]
Dermatitis herpetiformis Dermatitis herpetiformis wordt ook wel de ziekte van Dühring genoemd. Dit is een huidaandoening dat gekenmerkt wordt door jeukende blaasjes. Deze blaasjes zijn ongeveer één centimeter groot en komen vaak in groepjes voor. [dietcetera.nl]
Deze 'huidvariant' van glutenintolerantie, dermatitis herpetiformis, wordt nog vaak aangezien voor psoriasis. [plusonline.nl]
Muculoskeletaal
- Osteoporose
Ook kan iemand erg moe zijn en botontkalking (osteoporose) krijgen. Ook depressie, epilepsie, onvruchtbaarheid en miskramen kunnen voorkomen. Kinderen met coeliakie groeien soms minder goed. [erfelijkheid.nl]
Bij 50-plussers uit glutenintolerantie zich vooral in bloedarmoede of osteoporose. [plusonline.nl]
Andere symptomen zijn ook extra-intestinaal van aard en betreffen vaak osteoporose of klachten van anemie. Gewichtsverlies wordt tevens vaak gezien. [ntvt.nl]
Volledig lichaamssysteem
- Vermoeidheid
Het vereist meestal een drastische verandering van eetgewoonten, maar in de regel herstelt de darmwand zich langzaam en verdwijnen de darmklachten, vermoeidheid en andere problemen in de loop van de tijd. [martiniziekenhuis.nl]
De symptomen variëren van typische maag-darmklachten zoals diarree en buikpijn tot meer vage klachten zoals hoofdpijn en vermoeidheid. Daardoor is coeliakie niet zomaar vast te stellen. [voedingscentrum.nl]
[…] volwassenen chronische diarree verstopping afwijkend ontlastingpatroon smeuïge, stinkende ontlasting overmatige ontlasting (zogenaamde remsporen) depressiviteit opgeblazen gevoel buikpijn misselijkheid gewichtsverlies winderigheid botontkalking bloedarmoede vermoeidheid [glutenvrij.nl]
Veel volwassen patiënten met coeliakie hebben echter klachten die niet direct met de darm te maken hebben, zoals: vermoeidheid, bloedarmoede, botontkalking, te geringe lengtegroei, een te late puberteit, onvruchtbaarheid en een algeheel gevoel van ziek [rijnstate.nl]
Gluten beschadigt het dunnedarmslijmvlies, zodat er een afvlakking ontstaat van de dunne darm, met slechte opname van voedingsstoffen, diarree, constipatie, groeiachterstand, vermoeidheid, … als gevolg. [coeliakie.be]
- Gewichtsverlies
Mogelijke symptomen bij volwassenen chronische diarree verstopping afwijkend ontlastingpatroon smeuïge, stinkende ontlasting overmatige ontlasting (zogenaamde remsporen) depressiviteit opgeblazen gevoel buikpijn misselijkheid gewichtsverlies winderigheid [glutenvrij.nl]
Hierdoor kan coeliakie vitamine- en mineraaltekorten veroorzaken (vooral van ijzer, foliumzuur en vitamine D) en ondervoeding met gewichtsverlies en verlies van spiermassa (hoewel dit tegenwoordig zeldzaam is). [martiniziekenhuis.nl]
Mensen met coeliakie kunnen last hebben van diarree, verstopping, een opgezette buik, plakkerige ontlasting of gewichtsverlies. [rijnstate.nl]
Hierdoor kunnen klachten ontstaan zoals diarree, buikpijn, vermoeidheid, depressie en gewichtsverlies. De verschijnselen verschillen per persoon en variëren van geen of vage klachten tot heel heftige klachten. [voedingscentrum.nl]
Buikkrampen, pijn en een opgezwollen buik Bloed of pus in de ontlasting Misselijkheid Gewichtsverlies Uitdroging die een ziekenhuisopname noodzakelijk maakt Koorts Aantal infecties met Clostridium difficile per jaar Elk jaar zijn er meer dan een half [darmklachten.nl]
- Ondervoeding
Hierdoor kan coeliakie vitamine- en mineraaltekorten veroorzaken (vooral van ijzer, foliumzuur en vitamine D) en ondervoeding met gewichtsverlies en verlies van spiermassa (hoewel dit tegenwoordig zeldzaam is). [martiniziekenhuis.nl]
- Anemie
Andere symptomen zijn ook extra-intestinaal van aard en betreffen vaak osteoporose of klachten van anemie. Gewichtsverlies wordt tevens vaak gezien. [ntvt.nl]
Voorbereiding
HLA-type
- HLA DQ2
De meest bekende genetische component van coeliakie zijn de genotypen HLA-DQ2 en HLA-DQ8. Alle, of nagenoeg alle, coeliakiepatiënten zijn drager van het HLA-DQ2 of HLA-DQ8 gen. [glutenvrij.nl]
Zijn zowel het HLA DQ2-gen als het HLA DQ8-gen niet aanwezig in je bloed? Dan is de kans dat je coeliakie hebt klein. Als deze genen wel aanwezig zijn is er verder onderzoek nodig. [yamglutenvrij.nl]
Als iemand DQ2 of DQ8 heeft, wil dat overigens nog niet zeggen dat diegene ook daadwerkelijk coeliakie zal krijgen; ongeveer 30% van de Nederlandse bevolking heeft HLA-DQ2. Lang niet iedereen die HLA-DQ2 heeft zal dus coeliakie ontwikkelen. [darmgezondheid.nl]
Dit betekent dat HLA-typering niet nuttig is om de diagnose van coeliakie te stellen maar wel om te ziekte uit te sluiten: de kans dat iemand zonder DQ2 of DQ8 coeliakie heeft, is verwaarloosbaar. [coeliakie.be]
Een extra aanwijzing voor de diagnose coeliakie kan verkregen worden door een HLA-DQ-bepaling te verrichten. Van de Nederlandse populatie is 40% HLA-DQ2 of HLA-DQ8 positief. [ntvt.nl]
- HLA DR3
Volgens Mariani et al (1994) zorgt de aanwezigheid van HLA-DR3 voor een significant verhoogd risico op het ontwikkelen van glazuurdefecten. [ntvt.nl]
Behandeling
Behandeling Afhankelijk van wel of geen diarreeklachten wordt een behandeling gestart. Uw behandelend specialist zal in overleg met de arts-microbioloog van het ziekenhuis overleggen welke antibiotica u moet krijgen. [vogellanden.nl]
Eerst kan het zijn dat je je beter voelt ten gevolge van de inname van antibiotica en andere behandelingen, maar dan kunnen de symptomen erger worden en is een extra behandeling nodig. [degezondheidswinkel.be]
Dit kan vanzelf overgaan, maar meestal worden ter behandeling antibiotica voorgeschreven. [ndfb.nl]
Als je arts een infectie met ernstige symptomen vermoedt, zal hij de behandeling doorgaans al starten voor de laboresultaten bekend zijn. Parasietdodend middel De behandeling bestaat uit een middel tegen parasieten (metronidazol). [gezondheidenwetenschap.be]
Behandeling Afhankelijk van of u nog wel of geen diarreeklachten heeft, wordt een behandeling gestart. Uw behandelend arts zal in overleg met de arts-microbioloog van het ziekenhuis overleggen welke antibiotica u moet krijgen. [isala.nl]
Prognose
Met de juiste diagnose en een snelle behandeling is de prognose over het algemeen goed. Indien onbehandeld treden af en toe levensbedreigende complicaties op. [mens-en-gezondheid.infonu.nl]
Wat is de prognose? De meeste mensen met een Clostridium difficile infectie genezen, zelfs zonder behandeling. De diarree kan echter heel onaangenaam zijn en in sommige gevallen een paar weken duren. [patient1.nl]
Indeling van methodologische kwaliteit van individuele studies Interventie Diagnostisch accuratesse onderzoek Schade of bijwerkingen, etiologie, prognose* A1 Systematische review van tenminste twee onafhankelijk van elkaar uitgevoerde onderzoeken van [richtlijnendatabase.nl]
Etiologie
Indeling van methodologische kwaliteit van individuele studies Interventie Diagnostisch accuratesse onderzoek Schade of bijwerkingen, etiologie, prognose* A1 Systematische review van tenminste twee onafhankelijk van elkaar uitgevoerde onderzoeken van [richtlijnendatabase.nl]
Recidiverende acute rhinosinusitis, waarbij de klachten tussen de episoden volledig afwezig moeten zijn, is zeldzaam en de etiologie is doorgaans onduidelijk. [nhg.org]
Epidemiologie
Epidemiologie De bacterie die verantwoordelijk is voor de infectie met darmproblemen, komt voor bij 3-5% van de bevolking in de normale darmflora, maar is tot 20% bij gehospitaliseerde mensen aanwezig. [mens-en-gezondheid.infonu.nl]
Bronnen https://www.ebpnet.be 1 Epidemiologie van Clostridium Difficile-infecties in België – Rapport 2017 – Wetenschappelijk Instituut voor Volksgezondheid (WIV). [gezondheidenwetenschap.be]
TerugNoot 4: Epidemiologie De incidentie van sinusitis in de Nederlandse huisartsenpraktijk, geregistreerd als ICPC-code R75 (acute/chronische sinusitis), is 28,1 per 1000 patiënten per jaar voor mannen en vrouwen van alle leeftijden samen [NIVEL 2012a [nhg.org]
Pathofysiologie
De pathofysiologie van coeliakie. [ntvt.nl]
Preventie
Een goede preventie is nodig om de ziekte tijdig een halt toe te roepen. [mens-en-gezondheid.infonu.nl]
Besmetting en preventie van Clostridium difficile Clostridium difficile vormt sporen die langdurig kunnen overleven. De sporen kunnen tegen hitte, bevriezing, droogte, alcohol, en huishoud schoonmaakmiddelen. [rivm.nl]
Preventie Men kan een besmetting met deze bacterie in het ziekenhuis oplopen, of door contact met bijvoorbeeld een familielid. De verspreiding van C. difficile verloopt via besmette voorwerpen en oppervlakken. [darmklachten.nl]
U kunt zelf bijdragen aan de preventie van overdracht door goede handhygiëne toe te passen. Behandeling Afhankelijk van of u nog wel of geen diarreeklachten heeft, wordt een behandeling gestart. [isala.nl]